Historia Świątyni

Obecny kościół wybudowany jest w stylu neogotyckim według projektu Zygmunta Zdańskiego (inne źródło podaje, że kościół projektował J. Pius Dziekoński).  Budowę rozpoczął w 1909 r. ks. Michał Dąbrowski, a dokończył w 1923 r. ks. Apolinary Rybiński. Konsekrowany został przez biskupa Henryka Przeździeckiego, ordynariusza Diecezji Siedleckiej, czyli Podlaskiej 17 czerwca 1934 roku.

Kościół parafialny w Stoczku Łukowskim wzniesiony został ze składek parafialnych. Jest on murowany z cegły. Na fundamencie z kamienia i nad nim, na jego zewnętrznej stronie położny jest do wysokości 1,25 m kamień ciosany. Kościół jest podłużny, krzyżowy w stylu gotyckim i składa się z prezbiterium, nawy środkowej, dwóch naw bocznych, które oddzielone są od środkowej 10 filarami z cegły, zakrystii, babińca, trzech oddzielnych przedsionków i dwóch galerii nad zakrystią i babińcem. Długość kościoła wynosi 55 m; szerokość w krzyżu 35 m, a pozostałe szerokości obydwu naw 21m; wysokość od posadzki do sklepienia wynosi 18 m, a wysokość od ziemi do szczytu wieży na froncie kościoła 61m.

 W wieży frontowej kościoła umieszczony jest chór, który składa się z trzech części odpowiadających trzem nawom w kościele. Balkony zdobią płaskorzeźby aniołów  z rozpostartymi skrzydłami. W nawach bocznych znajdują się dwie kaplice. Kościół we wszystkich częściach ma gwiaździste sklepienia z cegły. Posiada 28 okien, 10 w nawie: 7, 50 m. wysokości 1,80 m. szerokości, 10 w kaplicach bocznych: 7,50 m. wysokości 1, 20 m. szerokości,  3 okna na chórze: 6 m wysokości 1,80 szerokości i 4 małe w prezbiterium – wszystkie okna mają ramy żelazne, łączenia ołowiane, a szkło katedralne układane w figury geometryczne. W szczytowych częściach okna zdobione są witrażami z motywami kwiatowymi. Nad galeriami umieszczone są rozety wypełnione witrażami. Za wielkim ołtarzem jest okno z witrażem tytułu kościoła:  „ Wniebowzięcie N.M.P ”. Zarówno sklepienia jak i okna są ostrołukowe. Na froncie kościoła jest jedna wieża w stylu gotyckim, a nad skrzyżowaniem naw mniejsza – obie są pokryte blachą cynkową miedziowaną, na wierzchołkach mają krzyże żelazne.

Ołtarz wielki gotycki z drzewa dębowego zbudowany jest ze składek kobiet parafii stoczkowskiej. Projektował go artysta rzeźbiarz Wincenty Bogaczyk, wykonał natomiast Kazimierz Szreter w 1933 roku. Ma on wysokość 13 m; szerokość 6,5 m jest politurowany na kolor średni. Zdobi go 7 figur artystycznie rzeźbionych w drzewie lipowym, wykonanych przez artystę rzeźbiarza Wincentego Bogaczyka z Warszawy.

W środku ołtarza znajduje się figura Matki Boskiej Niepokalanej o wysokości 1,80m – jest ona zasuwana obrazem malowanym na płótnie przez artystę malarza Bolesława Rutkowskiego z Częstochowy – obraz przedstawia św. Antoniego z Padwy. Boki ołtarza zdobią duże figury apostołów Piotra i Pawła wysokości 1,60m. U szczytu ołtarza znajdują się dwaj aniołowie z podniesionymi skrzydłami wys. 1,60m. Z obydwu stron tabernakulum również są dwie figury aniołów z podniesionymi skrzydłami wys. 0,80m. Nad drzwiami prowadzącymi za ołtarz znajdują się dwie płaskorzeźby aniołów wys. 65cm. Wszystkie figury są polichromowane. Tabernakulum złocone złotem dwukaratowym i wykonane z drzewa lipowego. Na jego drzwiach znajduje się  odlew przedstawiający „Cudowne rozmnożenie chleba”. Mensę ołtarza stanowi blat z białego marmuru.

Ołtarz boczny po stronie ewangelii nosi nazwę „ Ołtarza Matki Boskiej”. Jest on mały, został przeniesiony ze starego kościoła i jest zrobiony z drzewa sosnowego. Zdobią go po bokach dwie kolumny złocone. W środku ołtarza jest obraz olejny pędzla Buchbindera „Wniebowzięcie Matki Boskiej”. Obraz ten przedstawia Maryję, którą aniołowie biorą do nieba. Ołtarz jest malowany olejną farbą na kolor ciemnoczerwony. Mensa jest sosnowa. Do ołtarza prowadzi jeden stopień wykonany z drzewa sosnowego.

Ołtarz po stronie lekcji w kaplicy nawy bocznej jest również przeniesiony ze starego kościoła, w którym stanowił ołtarz wielki. Jest on wykonany z drzewa sosnowego i brzozowego, malowany olejną farbą na kolor czarny, ozdobiony rzeźbionymi ornamentami kwiatowymi i czterema złoconymi kolumnami, na szczycie których są małe płaskorzeźby aniołów z rozpostartymi skrzydłami. W środkowej części ołtarza umieszczony jest krzyż z figurą Pana Jezusa. Do 1987 roku zasuwany był obrazem malowanym na płótnie nieznanego autora, przedstawiającym św. Mikołaja. Obecnie zasłaniany jest obrazem Matki Bożej Nieustającej Pomocy namalowanym przez Edwarda Jarmosiewicza.  Na tej samej wysokości po bokach widać 2 figury biskupów. Nad krzyżem znajduje się obraz Matki Boskiej Częstochowskiej, a pod nim rzeźba Baranka. Szczyt ołtarza zdobią figury czterech aniołów z rozpostartymi skrzydłami.  Podstawa ołtarza i kolumn wykonana jest z marmuru. Mensa natomiast z drzewa sosnowego. Do ołtarza prowadzą trzy stopnie  z drzewa sosnowego.

 Do 2004 roku prezbiterium od nawy głównej oddzielała piękna balustrada rzeźbiona i pokryta szerokim polerowanym blatem.

Gotycka ambona wykonana została z drzewa dębowego wg rysunku architekta Jana Kajzera z Oświęcimia. Pod nią umieszczone są 3 figury: 2 biskupów i papieża. Odnaleziono je na strychu kościoła i odnowiono.

W kaplicy bocznej nawy mieści się chrzcielnica. Jest ona rzeźbiona z drzewa brzozowego, malowana i złocona. Jej wierzch podtrzymuje na głowie figura anioła rzeźbiona w drzewie. Wierzch chrzcielnicy stanowi kula, w której jest wyżłobione miejsce na ustawienie naczynia blaszanego z wodą.

W nawach bocznych jest 14 obrazów Drogi Krzyżowej wykonanych przez Bolesława Rutkowskiego. Mają one duże rozmiary: 1,80 na 1,10 oprawione są w ramy gotyckie.

Podobnie ławki i ramy obrazów wykonane są w stylu gotyckim. Konfesjonały roboty snycerskiej, rzeźbione w drewnie, dopasowane do stylu kościoła. Drzwi jest 11 wszystkie są z drzewa dębowego roboty stolarskiej, okucia masywne kowalskie.

Kościołowi przysługują następujące odpusty: Św. Antoniego Padewskiego w  pierwszą niedzielę po 13 czerwca, Wniebowzięcia N.M.P. w sierpniu, Matki Bożej Różańcowej w pierwszą niedzielę października. Dekrety o powyższych odpustach wydane przez Prześwietną władzę Diecezjalną z dnia 27. II. 1934 roku i z dnia 18.XI.1940 roku.

12 września 1939 r. okupant niemiecki zgonił mieszkańców Stoczka do kościoła, by w tym czasie zniszczyć miasto, m.in. ratusz, bożnicę, centrum miasta. Jesienią 1942 r. wymordowano część ludności żydowskiej.

Przy Kościele istniało Bractwo pod wezwaniem Św. Mikołaja, o którym mówi dekret z dnia 1. XII. 1942 roku i Bractwo Różańcowe, o którym mówi dekret z dnia 26. V. 1922 roku.

W chwili obecnej w skład parafii wchodzą 33 wsie (Błażejki, Borki, Celej, Guzówka, Huta Łukacz, Jamielne, Jamielnik Kolonia, Januszówka, Kamionka, Kapice, Kienkówka, Kisielsk, Łosiniec, Mizary, Nowa Prawda, Nowe Kobiałki, Nowy Jamielnik, Rosy, Róża Podgórna, Ruda, Stara Prawda, Stara Róża, Stare Kobiałki, Stary Jamielnik, Soćki, Toczyska, Turzec, Wiśniówka, Wola Kisielska, Wólka Poznańska, Wólka Różańska, Zabiele, Zgórznica) oraz miasto Stoczek Łukowski.

Informacje zebrał ks. Krzysztof Chaciński na podstawie opracowań:

Agnieszki Basek, Zenona Wolskiego, Adama Budzyńskiego i Józefa Filipczuka.